Кабелдик кабык (сырткы кабык же кабык деп да аталат) кабелдин, оптикалык кабелдин же зымдын эң сырткы катмары болуп саналат, ал кабелдин ички структуралык коопсуздугун коргоо үчүн эң маанилүү тосмо болуп саналат, кабелди орнотуу учурунда жана андан кийин тышкы ысыктан, сууктан, нымдуулуктан, ультрафиолет, озондон же химиялык жана механикалык бузулуулардан коргойт. Кабелдик кабык кабелдин ичиндеги арматураны алмаштыруу үчүн арналган эмес, бирок алар ошондой эле чектелген коргоонун жогорку деңгээлин камсыздай алат. Мындан тышкары, кабелдик кабык зымдуу өткөргүчтүн формасын жана формасын, ошондой эле коргоочу катмарды (эгер бар болсо) бекитип, ошону менен кабелдин электромагниттик шайкештигине (ЭМК) тоскоолдуктарды минималдаштыра алат. Бул кабелдин же зымдын ичинде кубаттуулуктун, сигналдын же маалыматтардын ырааттуу берилишин камсыз кылуу үчүн маанилүү. Каптоо оптикалык кабелдердин жана зымдардын бышыктыгында да маанилүү ролду ойнойт.
Кабелдик кабык материалдарынын көптөгөн түрлөрү бар, көбүнчө колдонулган кабелдик кабык материалдары –кайчылаш байланышкан полиэтилен (XLPE), политетрафторэтилен (PTFE), фторлонгон этилен пропилен (FEP), перфторалкокси чайыры (PFA), полиуретан (PUR),полиэтилен (ПЭ), термопластикалык эластомер (TPE) жанаполивинилхлорид (ПВХ), Алардын ар бири ар кандай аткаруу мүнөздөмөлөрүнө ээ.
Кабелдик каптоо үчүн чийки заттарды тандоодо алгач айлана-чөйрөгө ыңгайлашуу жана туташтыргычтарды колдонуунун шайкештиги эске алынышы керек. Мисалы, өтө суук чөйрөлөр өтө төмөн температурада ийкемдүү бойдон калган кабелдик каптоону талап кылышы мүмкүн. Туура каптоо материалын тандоо ар бир колдонуу үчүн эң жакшы оптикалык кабелди аныктоодо абдан маанилүү. Ошондуктан, оптикалык кабель же зым кандай максатка жооп бериши керектигин жана кандай талаптарга жооп бериши керектигин так түшүнүү маанилүү.
Поливинилхлорид (ПВХ)кабелдик каптоо үчүн кеңири колдонулган материал. Ал поливинилхлорид негизиндеги чайырдан жасалат, ага стабилизатор, пластификатор, кальций карбонаты сыяктуу органикалык эмес толтургучтар, кошулмалар жана майлоочу материалдар ж.б. аралаштырып, жууруп жана экструзия аркылуу кошулат. Ал жакшы физикалык, механикалык жана электрдик касиеттерге ээ, аба ырайынын таасирине жакшы туруктуулукка жана химиялык туруктуулукка ээ, ошондой эле жалынга чыдамдуу, ысыкка чыдамдуу ж.б. сыяктуу ар кандай кошулмаларды кошуу менен анын иштешин жакшырта алат.
ПВХ кабелдик кабыкты өндүрүү ыкмасы - экструдерге ПВХ бөлүкчөлөрүн кошуп, аларды жогорку температура жана басым астында экструзиялап, түтүкчөлүү кабель кабыгын түзүү.
ПВХ кабелдик кабыктын артыкчылыктары арзан, иштетүүгө жана орнотууга оңой жана кеңири колдонулушу болуп саналат. Ал көбүнчө төмөнкү чыңалуудагы кабелдерде, байланыш кабелдеринде, курулуш зымдарында жана башка тармактарда колдонулат. Бирок, ПВХ кабелдик кабыктын жогорку температурага туруктуулугу, суукка туруктуулугу, ультрафиолет нурларына туруктуулугу жана башка касиеттери салыштырмалуу алсыз, айлана-чөйрөгө жана адамдын денесине зыяндуу заттарды камтыйт жана атайын чөйрөлөргө колдонулганда көптөгөн көйгөйлөр бар. Адамдардын экологиялык маалымдуулугун жогорулатуу жана материалдардын иштөө талаптарын жакшыртуу менен ПВХ материалдарына жогорку талаптар коюлду. Ошондуктан, авиация, аэрокосмос, атомдук энергетика жана башка айрым атайын тармактарда ПВХ кабелдик кабык кылдаттык менен колдонулат.
Полиэтилен (ПЭ)кеңири таралган кабель кабыгы материалы болуп саналат. Ал жакшы механикалык касиеттерге жана химиялык туруктуулукка ээ, ошондой эле ысыкка, суукка жана аба ырайына жакшы туруктуулукка ээ. PE кабелинин кабыгын антиоксиданттар, ультрафиолет сиңиргичтери ж.б. сыяктуу кошумчаларды кошуу менен жакшыртууга болот.
ПЭ кабелинин кабыгын өндүрүү ыкмасы ПВХга окшош, ал эми ПЭ бөлүкчөлөрү экструдерге кошулуп, жогорку температура жана басым астында экструзияланып, түтүкчөлүү кабель кабыгын түзөт.
PE кабелинин кабыгы айлана-чөйрөнүн эскирүүсүнө жана ультрафиолет нурларына туруктуулуктун жакшы артыкчылыктарына ээ, ал эми баасы салыштырмалуу төмөн, оптикалык кабелдерде, төмөнкү чыңалуудагы кабелдерде, байланыш кабелдеринде, тоо-кен казып алуу кабелдеринде жана башка тармактарда кеңири колдонулат. Кайчылаш байланышкан полиэтилен (XLPE) - бул жогорку электрдик жана механикалык касиеттерге ээ болгон кабелдик кабык материалы. Ал жогорку температурада кайчылаш байланышкан полиэтилен материалдары менен өндүрүлөт. Кайчылаш байланышкан реакция полиэтилен материалын үч өлчөмдүү тармактык түзүлүшкө айландырышы мүмкүн, бул анын жогорку бекемдигине жана жогорку температурага туруктуулугун камсыз кылат. XLPE кабелинин кабыгы электр берүү линиялары, көмөкчү станциялар сыяктуу жогорку чыңалуудагы кабелдер тармагында кеңири колдонулат. Ал эң сонун электрдик касиеттерге, механикалык бекемдикке жана химиялык туруктуулукка ээ, бирок ошондой эле ысыкка жана аба ырайына мыкты туруктуулукка ээ.
Полиуретан (PUR)1930-жылдардын аягында иштелип чыккан пластмассалардын тобун билдирет. Ал кошумча полимерлөө деп аталган химиялык процесс аркылуу өндүрүлөт. Чийки зат көбүнчө мунайзат болуп саналат, бирок аны өндүрүүдө картошка, жүгөрү же кант кызылчасы сыяктуу өсүмдүк материалдары да колдонулушу мүмкүн. PUR - кеңири колдонулган кабель каптоо материалы. Бул жакшы механикалык бекемдикке жана ийкемдүү калыбына келтирүү касиеттерине ээ болгон, эскирүүгө, картаюуга, майга жана кислотага жана щелочко туруктуулукка ээ болгон эластомердик материал. PUR кабелинин каптоосун жалынга каршы каражаттар, жогорку температурага туруктуу агенттер ж.б. сыяктуу ар кандай кошулмаларды кошуу менен жакшыртууга болот.
PUR кабелдик кабыкты өндүрүү ыкмасы - экструдерге PUR бөлүкчөлөрүн кошуп, аларды жогорку температура жана басым астында экструзиялап, түтүкчөлүү кабелдик кабыкты түзүү. Полиуретан өзгөчө жакшы механикалык касиеттерге ээ.
Материал эң сонун эскирүүгө, кесүүгө жана айрылууга туруктуулукка ээ жана төмөнкү температураларда да өтө ийкемдүү бойдон калат. Бул PURду сүйрөө чынжырлары сыяктуу динамикалык кыймыл жана ийилүү талаптарын талап кылган колдонмолор үчүн өзгөчө ылайыктуу кылат. Роботтук колдонмолордо PUR каптамасы бар кабелдер миллиондогон ийилүү циклдерине же күчтүү буралуучу күчтөргө эч кандай көйгөйсүз туруштук бере алат. PUR ошондой эле майга, эриткичтерге жана ультрафиолет нурлануусуна күчтүү туруктуулукка ээ. Мындан тышкары, материалдын курамына жараша, ал галогенсиз жана жалынга чыдамдуу, бул UL сертификатына ээ жана Америка Кошмо Штаттарында колдонулган кабелдер үчүн маанилүү критерийлер болуп саналат. PUR кабелдери көбүнчө машина курууда жана завод курууда, өнөр жай автоматташтыруусында жана автомобиль өнөр жайында колдонулат.
PUR кабелинин кабыгы жакшы физикалык, механикалык жана химиялык касиеттерге ээ болгону менен, анын баасы салыштырмалуу жогору жана ал арзан, массалык өндүрүш учурларына ылайыктуу эмес.
Полиуретан термопластикалык эластомер (TPU)көп колдонулган кабель каптоо материалы болуп саналат. Полиуретан эластомеринен (PUR) айырмаланып, TPU жакшы иштетүүгө жана пластикалуулукка ээ термопластикалык материал болуп саналат.
TPU кабелинин кабыгы жакшы эскирүүгө, майга, кислотага жана щелочко туруктуулукка жана аба ырайынын таасирине туруктуулукка ээ, ошондой эле татаал механикалык кыймылга жана титирөө чөйрөсүнө ылайыкташа алган жакшы механикалык бекемдикке жана ийкемдүү калыбына келтирүү көрсөткүчтөрүнө ээ.
TPU кабелинин кабыгы TPU бөлүкчөлөрүн экструдерге кошуп, аларды жогорку температура жана басым астында экструзиялап, түтүкчөлүү кабель кабыгын түзүү жолу менен жасалат.
TPU кабелдик каптоо өнөр жайлык автоматташтырууда, станок жабдууларында, кыймылды башкаруу системаларында, роботтордо жана башка тармактарда, ошондой эле автомобильдерде, кемелерде жана башка тармактарда кеңири колдонулат. Ал жакшы эскирүүгө туруктуу жана ийкемдүү калыбына келтирүү көрсөткүчтөрүнө ээ, кабелди натыйжалуу коргой алат, бирок ошондой эле жогорку температурага жана төмөнкү температурага эң сонун туруктуулукка ээ.
PUR менен салыштырганда, TPU кабелдик каптоосу жакшы иштетүү көрсөткүчү жана пластикалуулугу менен артыкчылыкка ээ, ал кабелдин өлчөмүнө жана формасына көбүрөөк талаптарга ылайыкташа алат. Бирок, TPU кабелдик каптоосунун баасы салыштырмалуу жогору жана ал арзан, массалык өндүрүш учурларына ылайыктуу эмес.
Силикон резина (PU)көп колдонулган кабель каптоо материалы. Бул органикалык полимер материалы, ал кезектешип кремний жана кычкылтек атомдорунан турган негизги чынжырды билдирет жана кремний атому адатта эки органикалык резина тобу менен байланышкан. Кадимки силикон резина негизинен метил топторун жана аз өлчөмдөгү винилди камтыган силикон чынжырларынан турат. Фенил тобун киргизүү силикон резинасынын жогорку жана төмөнкү температурага туруктуулугун жакшырта алат, ал эми трифторпропил жана цианид тобун киргизүү силикон резинасынын температурага туруктуулугун жана майга туруктуулугун жакшырта алат. PU жогорку температурага, суукка жана кычкылданууга жакшы туруктуулукка ээ, ошондой эле жакшы жумшактык жана ийкемдүүлүк калыбына келтирүү касиеттерине ээ. Силикон резина кабелинин каптоосу эскирүүгө туруктуу агенттер, майга туруктуу агенттер ж.б. сыяктуу ар кандай кошулмаларды кошуу менен анын иштешин жакшырта алат.
Силикон резина кабелдик кабыкты өндүрүү ыкмасы - силикон резина аралашмасын экструдерге кошуп, жогорку температура жана басым астында түтүкчөлүү кабелдик кабыкты түзүү үчүн экструдирлөө. Силикон резина кабелдик кабык аэрокосмостук, атомдук электр станциялары, нефть химиясы, аскердик жана башка тармактарда жогорку температура жана жогорку басым, аба ырайына туруктуулук талаптары боюнча кеңири колдонулат.
Ал жогорку температурага жана кычкылданууга жакшы туруктуулукка ээ, жогорку температурада, жогорку басымда, күчтүү дат басуу чөйрөсүндө туруктуу иштей алат, ошондой эле жакшы механикалык күчкө жана ийкемдүү калыбына келтирүү көрсөткүчтөрүнө ээ, татаал механикалык кыймылга жана титирөө чөйрөсүнө ылайыкташа алат.
Башка кабелдик каптоо материалдары менен салыштырганда, силикон резина кабелдик каптоо жогорку температурага жана кычкылданууга туруктуулукка ээ, бирок ошол эле учурда жакшы жумшактык жана ийкемдүү калыбына келтирүү көрсөткүчтөрүнө ээ, татаалыраак жумуш чөйрөлөрүнө ылайыктуу. Бирок, силикон резина кабелдик каптоо баасы салыштырмалуу жогору жана ал арзан, массалык өндүрүш учурларына ылайыктуу эмес.
Политетрафторэтилен (ПТФЭ)көп колдонулган кабель каптоо материалы, ошондой эле политетрафторэтилен деп да аталат. Ал эң сонун коррозияга, жогорку температурага жана химиялык заттарга туруктуулукка ээ полимер материалы болуп саналат жана өтө жогорку температурада, жогорку басымда жана күчтүү дат басуу чөйрөсүндө туруктуу иштей алат. Мындан тышкары, фтор пластмассалары жакшы жалынга чыдамдуу касиеттерге жана эскирүүгө туруктуулукка ээ.
Фторлуу пластикалык кабель кабыгын өндүрүү ыкмасы - экструдерге фторлуу пластикалык бөлүкчөлөрдү кошуп, аларды жогорку температура жана басым астында экструзиялап, түтүкчөлүү кабель кабыгын түзүү.
Фторлуу пластикалык кабель кабыгы аэрокосмостук, атомдук электр станцияларында, нефть химиясында жана башка жогорку класстагы тармактарда, ошондой эле жарым өткөргүчтөрдө, оптикалык байланышта жана башка тармактарда кеңири колдонулат. Ал коррозияга жана жогорку температурага туруктуулукка ээ, жогорку температурада, жогорку басымда, күчтүү коррозия чөйрөсүндө узак убакыт бою туруктуу иштей алат, ошондой эле жакшы механикалык бекемдикке жана ийкемдүү калыбына келтирүү көрсөткүчтөрүнө ээ, татаал механикалык кыймылга жана титирөө чөйрөсүнө ыңгайлаша алат.
Башка кабелдик каптама материалдары менен салыштырганда, фторлуу пластик кабелдик каптама жогорку коррозияга жана жогорку температурага туруктуулукка ээ, бул өтө оор жумуш чөйрөлөрүнө ылайыктуу. Бирок, фторлуу пластик кабелдик каптаманын баасы салыштырмалуу жогору жана ал арзан, массалык өндүрүш учурларына ылайыктуу эмес.
Жарыяланган убактысы: 2024-жылдын 14-октябры